Giải bài tập SGK Địa lí 6, bài 2.

1. Vẽ bản đồ là biểu hiện mặt cong hình cầu của Trái Đất lên mặt phẳng của giấy
Câu hỏi: Tại sao phải dùng bản đồ trong việc học tập?
 
Bản đồ giúp chúng ta quan sát, thu thập các số liệu, thông tin cũng như vị trí địa lí, hình dáng, đặc điểm, sự phân bố các đối tượng địa lí và các mối liên hệ về tự nhiên, kinh tế, xã hội.
 
Câu hỏi: Dựa vào bản đồ hình 5 (SGK), cho biết:
+ Bản đồ này khác với bản đồ hình 4 ở chỗ nào?
+ Vì sao diện tích đảo Grơn-len trên bản đồ lại to gần bằng diện tích lục địa Nam Mỹ? (trên thực tế, diện tích đảo này có 2 triệu km², diện tích lục địa Nam Mỹ là 18 triệu km²).

 

+ Bản đồ hình 4 cho biết bề mặt Trái Đất là một mặt cong, được dàn phẳng; còn bản đồ hình 5 là một mặt phẳng trên giấy.
+ Bản đồ hình 5 đã không đúng với thực tế (đảo Grơn-len gần bằng diện tích lục địa Nam Mỹ), mà trong thực tế chỉ bằng 1/9 diện tích lục địa Nam Mỹ, do phép chiếu đồ có sai số. Theo cách chiếu Mec-ca-to thì các kinh, vĩ tuyến trên bản đồ đều là đường thẳng, cho nên càng xa xích đạo về phía 2 cực thì sai số diện tích càng lớn. Điều này lí giải tại sao diện tích đảo Grơn- len trên bản đồ lại to gần bằng diện tích lục địa Nam Mỹ.
 
Câu hỏi: Hãy nhận xét sự khác nhau về hình dạng của các đường kinh, vĩ tuyến ở các bản đồ hình 5 (SGK), hình 6 và hình 7.


 
Ở hình 5, bản đồ được vẽ trên mặt phẳng, theo phương pháp chiếu đồ, các đường kinh tuyến, vĩ tuyến là các đường thẳng.
Bản đồ hình 6, các đường kinh tuyến chụm ở cực, còn các đường vĩ tuyến có dạng là những đường thẳng song song nhau.
Ở hình 7, các đường kinh tuyến và vĩ tuyến là những đường cong.
 
2. Thu thập thông tin và dùng các kí hiệu để thể hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ
Câu hỏi: Tại sao các nhà hàng hải hay dùng bản đồ có kinh tuyến, vĩ tuyến là những đường thẳng?
 
Trên các bản đồ có các đường kinh tuyến, vĩ tuyến là những đường thẳng, phương hướng bao giờ cũng tương đối chính xác. Vì vậy, các nhà hàng hải hay dùng các bản đồ vẽ theo phương pháp này.
 
Câu hỏi: Để vẽ được bản đồ, người ta phải làm lần lượt những công việc gì?
 
Muốn vẽ được bản đồ, người ta phải đo đạc, tính toán, ghi chép các đặc điểm các đối tượng để có đầy đủ thông tin và chọn phương pháp chiếu đồ, tính tỉ lệ, chọn ký hiệu để thể hiện các đối tượng đó lên bản đồ.
 
Ngày nay, để vẽ bàn đồ, người ta đã sử dụng cả ảnh hàng không và ảnh vệ tinh.