A. KIẾN THỨC Cơ BẢN
I. CÁC NƯỚC TƯ BẢN CHỦ NGHĨA TRONG NHỮNG NĂM 1918 - 1929
1. Những nét chung
- Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc, các nước tư bản tổ chức Hội nghị Véc-xai (1919-1920) và Hội nghị Oa-sinh-tơn để phân chia quyền lợi. Trật tự Véc - Oa hình thành.
- Mười năm sau chiến tranh, các nước tư bản phát triển qua 2 giai đoạn:
+ Giai đoạn 1918 - 1923: Các nước tư bản (trừ Mĩ) lâm vào trình trạng khủng hoảng.
+ Giai đoạn 1924 - 1929: Các nước tư bản bước vào thời kì ổn định và tăng trưởng nhưng có sự phát triển không đồng đều giữa các nước.
2. Phong trào cách mạng (1918 - 1929) ở các nước tư bản
- Những năm 1918 - 1923, một phong trào cách mạng đã bùng nổ ở các nước tư bản.
- Nguyên nhân:
+ Do hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ nhất, châu Âu là chiến trường chính, toàn bộ gánh nặng của chiến tranh đè lên vai những người lao động.
+ Do ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga.
- Đặc điểm nổi bật của phong trào:
+ Mang tính quần chúng rộng lớn.
+ Không dừng lại ở yêu sách kinh tế.
+ Thể hiện tính tích cực về chính trị, thành lập các nước Cộng hoà Xô viết.
- Những năm 1924 -1929, phong trào công nhân tạm thời lắng xuống. Tuy thế các cuộc đấu tranh đòi cải thiện điều kiện làm việc, chế độ tiền lương, đòi tự do dân chủ vẫn tiếp diễn.
3. Quốc tế Cộng sản thành lập
- Hoàn cảnh:
+Trong những năm 1918 - 1923, các Đảng Cộng sản lần lượt được thành lập ở các nước.
Sự phát triển nhanh chóng của phong trào cách mạng thế giới.
+ Trước tình đó, đòi hỏi phải có một tổ chức quốc tế để tập hợp lực lượng và chỉ đạo phong trào theo một đường lối đúng đắn.
+ Đáp ứng yêu cầu đó, tháng 3 năm 1919, Đại hội thành lập Quốc tế Cộng sản được tiến hành tại Mát-xcơ-va.
- Hoạt động:
+ Quốc tế Cộng sản tồn tại và hoạt động từ năm 1919 đến năm 1943.
+ Quốc tế Cộng sản tiến hành 7 Đại hội, đề ra đường lối cách mạng phù hợp với từng thời kì phát triển của cách mạng thế giới. Tiểu biểu là hai Đại hội:
* Đại hội lần II (1920), thông qua Luận cương về vai trò của Đảng Cộng sản, Luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa do Lê-nin khởi thảo.
* Đại hội lần VII (1935), chỉ rõ nguy cơ của chủ nghĩa phát xít và kêu gọi các đảng cộng sản thành lập mặt trận thống nhất nhằm đấu tranh chống phát xít, chống chiến tranh.
- Năm 1943, Quốc tế Cộng sản tuyên bố giải tán.
II. CÁC NƯỚC TƯ BẢN CHỦ NGHĨA TRONG NHỮNG NĂM 1929 -1939
1. Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929-1933 và hậu quả của nó
- Nguyên nhân:
+ Do sản xuất ào ạt, chạy đua theo lợi nhuận, hàng hoá ế thừa, ứ đọng.
+ Nhu cầu và sức mua của người dân không gia tăng tương ứng.
+ Cung vượt quá xa cầu, sự mất cân bằng về kinh tế trong nội bộ từng nước và sự phát triển không đồng đều giữa các nước tư bản chủ nghĩa.
- Quá trình khủng hoảng:
+ Tháng 10-1929, khủng hoảng nổ ra ở Mĩ, sau đó lan ra toàn bộ thế giới tư bản.
+ Đây là cuộc khủng hoảng thừa, khủng hoảng trầm trọng nhất, kéo dài nhất trong lịch sử các nước tư bản chủ nghĩa.
- Hậu quả:
+ Tàn phá kinh tế, gây ra hậu quả nghiêm trọng về chính trị xã hội.
+ Hàng chục vạn công nhân thất nghiệp, nông dân mất ruộng đất, sống trong cảnh nghèo đói, túng quẫn.
+ Nhiều cuộc đấu tranh của những người thất nghiệp diễn ra ở khắp các nước.
+ Đe doạ sự tồn tại của chủ nghĩa tư bản.
- Biện pháp giải quyết:
+ Đối với Anh, Pháp, Mĩ: tiến hành cải cách kinh tế- xã hội, đổi mới quá trình quản lí, tổ chức sản xuất.
+ Đối với Đức, I-ta-li-a, Nhật Bản tìm kiếm lối thoát bằng hình thức chính trị mới. Đó là thiết lập các chế độ độc tài phát xít - nền chuyên chính khủng bố công khai của những thế lực phản động nhất, hiếu chiến nhất.
2. Phong trào Mặt trận nhân dân chống phát xít và nguy cớ chiến tranh
- Tháng 7 - 1935, Quốc tế Cộng sản tiên hành Đại hội lần thứ VII chỉ đạo cho các Đảng Cộng sản thành lập Mặt trận nhân dân chống phát xít.
- Thực hiện chủ trương của Quốc tế Cộng sản. Mặt trận nhân dân chống phát xít được thành lập ở Pháp, I-ta-li-a, Tiệp Khắc, Hi Lạp, Tây Ban Nha...
+ Mặt trận nhân dân Tây Ban Nha thành lập vào tháng 2-1936.
+ Mặt trận nhân dân Pháp thành lập 5-1936.
B. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Hãy khoanh tròn một chữ in hoa đứng trước câu trả lời đúng.
1. Theo hệ thống Véc-xai - Oa-sinh-tơn, các nước tư bản nào thu được nhiều lợi lộc?
A. Anh, Pháp, Mĩ, Ba Lan.
B. Anh, Pháp, Mĩ, I-ta-li-a, Nhật Bản.
C. Anh, Pháp, Mĩ, Tây Ban Nha.
D. Mĩ, Pháp, I-ta-li-a, Bồ Đào Nha.
2. Trong những năm 1918 - 1923, phần lớn các nước tư bản chủ nghĩa tình hình kinh tế như thế nào?
A. Ổn định và phát triển.
B. Tương đối ổn định.
C. Lâm vào tình trạng khủng hoảng.
D. Khủng hoàng trầm trọng và kéo dài.
3. Sự khủng hoảng về chính trị của các nước tư bản chủ nghĩa trong những năm 1918 - 1923 biểu hiện như thế nào?
A. Cao trào cách mạng bùng lên mạnh mẽ ở châu Âu cũng như nhiều nước thuộc địa và phụ thuộc.
B. Mâu thuẫn giữa các nước tư bản chủ nghĩa ngày càng gay gắt.
C. Cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân chông chủ nghĩa tư bản ngày càng quyết liệt.
D. Tất cả các biểu hiện trên.
4. Các nước tư bản chủ nghĩa đạt mức tăng trưởng cao về kinh tế trong thời kì nào?
A. . Những năm 1918 - 1923
B. Những năm 1924 - 1929
C. Những năm 1929 - 1933
D. Những năm 1918 – 1929
5. Năm 1924, nước nào được xem là thời kì hoàng kim nhất trong các nước tư bản chủ nghĩa?
A. Nước Anh.
B. Nước Pháp.
C. Nước Mĩ.
D. Nước Nhật.
6. Vì sao trong những năm 1918 - 1923, phong trào cách mạng đã bùng nổ mạnh mẽ ở châu Âu?
A. Do hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ nhất.
B. Do mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản và giai cấp công nhân trở nên gay gắt.
C. Do ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917.
D. Câu A và C đúng.
7. Đại hội thành lập Quốc tế Cộng sản được tiến hành ở đâu ? Vào thời gian nào?
A. Ở Mat-xcơ-va (Liên Xô). Vào tháng 3 năm 1919.
B. Ở Luân Đôn (Anh). Vào tháng 3 năm 1919.
C. Ở Pa-ri (Pháp). Vào tháng 5 nầm 1920.
D. Ở Mát-xcơ-va (Liên Xô). Vào tháng 7 năm 1919.
8. Linh hồn của Quốc tế Cộng sản là ai?
A. Các Mác.
B. Ăng-ghen.
C. Lê-nin.
D. Xta-lin.
9. Quốc tế Cộng sản tồn tại trong thời gian nào?
A. Từ năm 1919 đến năm 1940.
B. Từ năm 1920 đến năm 1945.
C. Từ năm 1923 đến năm 1943.
D. Từ năm 1919 đến năm 1943.
10. Trong thời gian tồn tại, Quốc tế Cộng sản tiến hành bao nhiêu lần đại hội?
A. Năm lần đại hội.
B. Sáu lần đại hội.
C. Bảy lần đại hội.
D. Tám lần đại hội.
11. Đại hội lần thứ II của Quốc tế Cộng sản vào năm nào?
A. Năm 1920.
B. Năm 1921.
C. Năm 1925.
D. Năm 1930.
12. Luận cương của Lê-nin về vấn đề dân tộc và thuộc địa được thông qua Đại hội lần thứ mấy của Quốc tế Cộng sản?
A. Đại hội lần thứ nhất.
B. Đại hội lần thứ hai.
C. Đại hội lần thứ ba.
D. Đại hội lần thứ bảy.
13. Trước biến đổi của tình hình thế giới như thế nào mà Quốc tế Cộng sản triệu tập Đại hội lần thứ VII?
A. Cuộc khủng khoảng kinh tế thế giới.
B. Phong trào đấu tranh của giai cấp vô sản phát triển mạnh.
C. Chủ nghĩa phát xít hình thành, nguy cơ chiến tranh thế giới bùng nổ.
D. Chủ nghĩa tư bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa.
14. Trước biến đổi của hình hình thế giới, Quốc tế Cộng sản đã đề ra chủ trương gì cho các đảng cộng sản ở các nước?
A. Phải đứng lên chống chủ nghĩa đế quốc.
B. Phải thành lập mặt trận nhân dân ở mỗi nước.
C. Phải lãnh đạo phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân ở mỗi nước.
D. Phải giương cao hơn nữa ngọn cờ giải phóng dân tộc ở mỗi nước.
15. Cuộc khủng hoảng kinh tế trong thế giới tư bản chủ nghĩa bùng nổ vào thời gian nào? Ở đâu?
A. Tháng 10 - 1929. Ở Anh.
B. Tháng 12 - 1929. ở Pháp.
C. Tháng 10 - 1929. Ở Mĩ.
D. Tháng 11 - 1929. Ở Đức.
16. Đặc điểm của cuộc khủng hoảng kinh tế (1929 - 1933) là gì?
A. Là cuộc khủng hoảng thừa, khủng hoảng trầm trọng và kéo dài nhất trong lịch sử các nước tư bản chủ nghĩa.
B. Là cuộc khủng hoảng thiếu, diễn ra lâu nhất trong lịch sử các nước tư bản chủ nghĩa.
C. Là cuộc khủng hoảng diễn ra nhanh nhất trong lịch sử các nước tư bản chủ nghĩa.
D. Là cuộc khủng hoảng thừa, diễn ra nhanh nhất trong các nước tư bản chủ nghĩa.
17. Biện pháp để giải quyết khủng hoảng kinh tế (1929 - 1933) của các nước Anh, Pháp, Mĩ như thế nào?
A. Phát xít hóa bộ máy Nhà nước, gây chiến tranh xâm lược ác nước thuộc địa.
B. Tiến hành cải cách kinh tế - xã hội và đổi mới quá trình quản lí, tổ chức sản xuất.
C. Toàn kiếm lối thoát bằng những hình thức thống trị mới.
D. Tất cả các biện pháp trên.
18. Biện pháp giải quyết khủng hoảng kinh tế (1929 - 1933) tủa các nước Đức, I-ta-li-a và Nhật Bản như thế nào?
A. Thiết lập các chế độ độc tài phát xít gây chiến tranh.
B. Tiến hành cải cách kinh tế - xã hội.
C. Tiêu hủy hàng hóa để giữ giá thị trường.
D. Hiệp thương với Anh, Pháp, Mĩ để cùng giải quyết khủng hoảng
19. Sau cuộc khủng hoảng kỉnh tế (1929 - 1033) đã hình thình hai khối đế quốc đối lập, đó là:
A. Mĩ, Anh, Pháp đối lập với Đức, I-ta-li-a, Nhật Bản.
B. Mĩ, Đức, Anh đối lập với I-ta-li-a, Nhật, Pháp.
C. Mĩ, I-ta-li-a, Nhật đối lập với Anh, Pháp, Đức.
D. Đức, Áo - Hung, I-ta-li-a đối lập với Anh, Pháp, Mĩ.
20. Mặt trận nhân dân Pháp được thành lập vào thời gian nào
A. Tháng 6 -1936.
B. Tháng 5 -1936.
C. Tháng 7 -1935.
D. Tháng 2 -1936.
21. Mặt trận nhân dân Pháp do ai đứng đầu?
A. Đờ-gôn.
B. Gô-đa.
C. Pê-tanh.
D. Lê-ông Bơ-lun.
22. Tháng 2 -1936, Mặt trận nước nào được thành lập?
A. Nước Pháp.
B. Nước Đức.
C. Nước Tây Ban Nha.
D. Nước Bồ Đào Nha.
ĐÁP ÁN
| 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
| B |
C |
A |
B |
C |
| 6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
| D |
A |
C |
D |
C |
| 11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
| A |
B |
C |
B |
C |
| 16 |
17 |
18 |
19 |
20 |
| A |
B |
A |
A |
B |
| 21 |
22 |
|
| D |
C |
|