1. Nguyên nhân thắng lợi của cách mạng tháng Tám năm 1945.
- Nguyên nhân chủ quan:
+ Truyền thống yêu nước, đấu tranh bất khuất của dân tộc ta.
+ Sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh với một đường lối cách mạng đúng đắn, sáng tạo.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã có sự chuẩn bị chu đáo về mọi mặt (chuẩn bị về lực lượng chính trị, chuẩn bị về lực lượng vũ trang, xây dựng căn cứ và tập dượt đấu tranh). Khi thời cơ đến, Đảng đã có nghệ thuật chớp thời cơ cũng như tạo ra thời cơ chín muồi để giành chính quyền nhanh chóng, ít đổ máu.
- Nguyên nhân khách quan:
Chiến thắng của Liên Xô và quân Đồng minh cũng như sự thất bại liên tiếp của phe phát xít đã cổ vũ nhân dân ta đấu tranh, tạo thời cơ thuận lợi cho nhân dân ta giành độc lập.
Trong các nguyên nhân trên, Đảng Cộng sản Đông Dương và Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo là yếu tố quyết định đến thắng lợi của Cách mạng tháng Tám.
2. Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945
- Đối với Việt Nam:
+ Chấm dứt ách đô hộ của Pháp - Nhật, lật đổ chế độ phong kiến, lập ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đưa nhân dân ta lên địa vị người làm chủ.
+ Đánh dấu bước nhảy vọt của cách mạng Việt Nam, mở đầu kỉ nguyên mới của dân tộc: kỉ nguyên độc lập tự do; kỉ nguyên nhân dân lao động nắm chính quyền, làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh dân tộc; kỉ nguyên giải phóng dân tộc gắn liền với giải phóng xã hội.
- Đối với thế giới:
+ Góp phần làm suy yếu chủ nghĩa đế quốc.
+ Cổ vũ cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của các nước thuộc địa, mà trước hết là Lào và Cam-pu-chia.
3. Bài học kinh nghiệm của Cách mạng tháng Tám
- Sự vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lê-nin và thực tiễn cách mạng.
- Xây dựng Mặt trận, tập hợp các lực lượng yêu nước và cô lập kẻ thù.
- Linh hoạt kết hợp các hình thức đấu tranh, chớp thời cơ phát động Tổng khởi nghĩa giành chính quyền.