Trình bày tóm tắt quá trình hình thành và tan rã của trật tự thế giới hai cực I-an-ta.
- Quá trình hình thành:
+ Đến năm 1945, khi Chiến tranh thế giới thứ hai bước vào giai đoạn cuối, nhiều vấn đề được đặt ra đối với các nước Đồng minh: nhanh chóng đánh bại hoàn toàn chủ nghĩa phátxít, tổ chức lại thế giới sau chiến tranh, phân chia thành quả chiến tranh giữa các nước thắng trận...
+ Từ ngày 4 - 11-2-1945, nguyên thủ ba nước Liên Xô, Anh, Mĩ đã họp ở I-an-ta để giải quyết các vấn đề trên. Thực chất nội dung của Hội nghị là cuộc đấu tranh nhằm tranh giành và phân chia thành quả thắng lợi của chiến tranh giữa các lực lượng tham chiến, có liên quan tới hòa bình, an ninh và trật tự thế giới sau này.
+ Sau đó, các nước thăng trận còn tổ chức Hội nghị Xan Phran-xi-cô (1945), Pốt-xđam (1945) và Hòa hội Pa-ri (1947) để giải quyết những vấn đề còn lại của chiến tranh.
+ Những quyết định của Hội nghị I-an-ta đã trở thành khuôn khổ của một trật tự thế giới mới được thiết lập trong những năm 1945 - 1947, được gọi là trật tự hai cực I-an-ta - trật tự được thiết lập trên cơ sở của sự thoa thuận giữa hai cường quốc Liên Xô và Mĩ - đại diện cho hai cực nhằm phân chia nhau phạm vi ảnh hưởng.
- Quá trình tan rã:
+ Từ những năm 70 đến những Năm 90 của thế kỉ XX, trật tự 2 cực I- an-ta đã trải qua một quá trình xói mòn và tan rã, nguyên nhân do:
+ Cuộc chạy đua vũ trang của Liên Xô và Mĩ đã gây không ít những thiệt hại về kinh tế đối với hai quốc gia này, Tây Âu và Nhật Bản vươn lên trở thành hai trung tâm kinh tế - tài chính lớn của thế giới cạnh tranh gay gắt với Mĩ và Liên Xô.
+ Sự phát triển mạnh mã của phong trào giải phóng dân tộc ở các nước châu Á, châu Phi và Mĩ La-tinh đã thu hẹp phạm vi ảnh hưởng trôn thế giới của cả Liên Xô và Mĩ.
+ Các cuộc gặp gỡ thương lượng của Mĩ - Xô diên ra những năm 70, 80 của thế kỉ XX đã mở đầu cho xu hướng hòa hoãn Đông - Tây. Đặc biệt là sự kiện tháng 12-1989, Tổng thống Mĩ đã tuyên bố chấm dứt Chiến tranh lạnh.
+ Năm 1991, chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô tan rã, hệ thống xã hội chu nghĩa trên thế giới không còn tồn tại, thế “hai cực” của hai siêu cường không còn nữa, Mĩ là “cực” duy nhất còn lại, “trật tự thế giới hai cực I-an- ta” đã sụp đổ.