1. Học sinh cần nhớ rằng danh từ có phụ ngữ đi kèm được gọi là cụm danh từ. Vì thế muốn xác định cụm danh từ trong câu ta phải xác định các danh từ có trong câu. Tiếp đến ta xét xem danh từ nào có từ ngữ làm phụ ngữ cho nó thì đó là cụm danh từ.
Ví dụ : Xưa có một người thợ mộc dốc hết vốn trong nhà ra mua gỗ để làm nghề đẽo cày.
Câu trên có các danh từ thợ mộc, vốn, nhà, gỗ, nghề, cày. Nhưng chỉ có các cụm danh từ sau đây : một người thợ mộc, vốn trong nhà, nghề đẽo cày
Các danh từ nhà, gỗ, cày không có phụ ngữ đi kèm nên không phải là ngữ danh từ. Trường hợp phụ ngữ cho một danh từ là một cụm từ thì ta nên coi đó là một cụm danh từ.
2. a) Dựa vào cách làm ở Bài tập 1 và đọc kĩ đoạn trích để nhớ lại nội dung và có cảm hứng khi làm bài. Các cụm danh từ trong đoạn trích là :
|
-một chút sơ ý
- chỗ mắt cò
|
- con cò trắng không mắt
- một giọt nước
- kẻ mách lẻo
b) Sau khi xác định đúng các cụm danh từ, học sinh điền vào mô hình. Mục đích là để xác định thành thạo ranh giới giữa các phần của cụm danh từ. Trong thực tế có nhiều cụm danh từ không đầy đủ các phần. Tuy nhiên, phần trung tâm bao giờ cũng phải có.
3. Ở bài tập này cách làm cũng giống Bài tập 2.
4. Học sinh cần dựa vào nghĩa của cả tổ hợp anh em trong câu cụ thể để xác định đó là danh từ hay cụm danh từ. Sự phân biệt giữa danh từ và cụm danh từ là ở chỗ cụm danh từ có thể chêm xen một từ nào đó vào giữa hai tiếng. Còn danh từ thì không thể chêm xen được. Bài này khó, học sinh cố gắng suy nghĩ thật kĩ và nhớ rằng chỉ có một danh từ mà thôi.
5. Bài này học sinh cần thêm các phụ ngữ trước và sau danh từ. Sau khi thêm, kiểm tra lại xem danh từ nào có đầy đủ các phụ ngữ, danh từ nào không thể có đầy đủ phụ ngữ trước khi nhận xét.
6. Làm bài tập này học sinh cần kiểm tra kĩ phần định ngữ trong các cụm danh từ.
7. Muốn làm được bài tập này học sinh cần nhớ danh từ làm trung tâm phải có ý nghĩa khái quát cao như: người, cây và các danh từ chỉ đơn vị.
Ví dụ : - người mà em gặp ở công viên hôm nọ
- việc anh giao cho tôi hôm qua