I. PHẦN TÌM HIỂU VÀ THẢO LUẬN:*Hãy cho những ví dụ về vi sinh vật ứng với các kiểu dinh dưỡng: quang dưỡng, hóa dưỡng
Căn cứ vào nguồn năng lượng, nguồn cacbon, vi sinh vật quang tự dưỡng khác với sinh vật hóa dị dưỡng ở chỗ nào?
Trả lời:
- Các vi sinh vật ứng với kiểu dinh dưỡng quang dưỡng như:
+ Vi khuẩn lam, tảo đơn bào, vi khuẩn lưu huỳnh màu tía và màu lục là những vi sinh vật quang tự dưỡng.
+ Vi khuẩn không chứa lưu huỳnh màu lục và màu tía là những vi sinh vật quang dị dưỡng.
- Các vi sinh vật ứng với kiểu dinh dưỡng hóa dưỡng như:
+ Vi khuẩn nitrat hóa, vi khuẩn oxi hóa hiđrô, oxi hóa lưu huỳnh là những vi sinh vật hóa tự dưỡng
+ Nấm, động vật nguyên sinh, phần lớn vi khuẩn không quang hợp là những vi sinh vật hóa dị dưỡng.
*Căn cứ vào nguồn năng lượng, nguồn cacbon, vi sinh vật quang tự dưỡng khác với sinh vật hóa dị dưỡng ở chỗ:
| Kiểu dinh dưỡng | Nguồn năng lượng | Nguồn cacbon chủ yếu |
| Quang tự dưỡng | Ánh sáng | CO2 |
| Hóa dị dưỡng | Chất hữu cơ | Chất hữu cơ |
*Hãy lấy ví dụ về vi sinh vật cho từng loại hô hấp mà em biết.
Trả lời:
Ví dụ về vi sinh vật cho từng loại hô hấp:
| Kiểu hô hấp | Ví dụ |
| Hô hấp hiếu khí | Vi khuẩn lam, tảo |
| Hô hấp kị khí | Vi khuẩn lactic, vi khuẩn phản nitrat hóa. |
II. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP1. Cho các ví dụ về môi trường tự nhiên có vi sinh vật phát triển.
Trả lời:
Trong các môi trường tự nhiên, vi sinh vật có mặt ở khắp nơi, trong các môi trường và điều kiện sinh thái rất đa dạng.
- Trong đất: vi khuẩn, virut, xạ khuẩn, vi nấm, tảo, động vật nguyên sinh.
- Trong nước: có các vi sinh vật sống trong đất, ngoài ra còn một số loại khác như Leptothrix thermalis (điều kiện nước có lượng sắt cao), hoặc vi khuẩn suối nước nóng, vi khuẩn lưu huỳnh,…
- Trong không khí: vi khuẩn, virut, xạ khuẩn, nấm men, mấm mốc, …
- Trong môi trường sinh vật: vi sinh vật sống ở đường ruột, khoang miệng,…
*Nêu những tiêu chí cơ bản để phân thành các kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật
Trả lời:
Dựa vào nhu cầu về nguồn năng lượng và nguồn cacbon chủ yếu của vi sinh vật để phân thành các kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật. Ở vi sinh vật có 4 kiểu dinh dưỡng.
| Kiểu dinh dưỡng | Nguồn năng lượng | Nguồn cacbon chủ yếu | Ví dụ |
| Quang tự dưỡng | Ánh sáng | CO2 | Vi khuẩn lam, tảo đơn bào, vi khuẩn lưu huỳnh màu tía và màu lục. |
| Quang dị dưỡng | Ánh sáng | Chất hữu cơ | Vi khuẩn không chứa lưu huỳnh màu lục và màu tía. |
| Hóa tự dưỡng | Chất vô cơ | CO2 | Vi khuẩn nitrat hóa, vi khuẩn ôxi hóa hiđrô, ôxi hóa lưu huỳnh. |
| Hóa dị dưỡng | Chất hữu cơ | Chất hữu cơ | Nấm, động vật nguyên sinh, phần lớn vi khuẩn không quang hợp. |
3. Khi có ánh sáng và giàu CO2, một loại vi sinh vật có thể phát triển trên môi trường với thành phần được tính theo đơn vị g/l như sau:
(NH4)3PO4 - 1,5; KH2PO4 - 1,0; MgSO4 - 0,2; CaCl2 - 0,1; NaCl - 5,0
a) Môi trường trên là loại môi trường gì?
b) Vi sinh vật phát triển trên môi trường này có kiểu dinh dưỡng gì?
c) Nguồn cacbon, nguồn năng lượng và nguồn nitơ của vi sinh vật này là gì?
Trả lời:
a) Môi trường trên là môi trường tổng hợp, chỉ thích hợp cho một số vi sinh vật quang hợp.
b) Vi sinh vật này có kiểu dinh dưỡng: quang tự dưỡng.
c) Nguồn cacbon là CO2, nguồn năng lượng của vi sinh vật này là ánh sáng, còn nguồn nitơ của nó là phôtphat amôn.