1. Yêu thương con người và biểu hiện của tình yêu thương con người
*Thế nào là yêu thương con người?
Em hãy đọc những thông tin dưới đây và trả lời câu hỏi
Bé Nguyễn Hải An, 7 tuổi bị căn bệnh u thần kinh đệm cầu não lan toả - một căn bệnh hiện tại chưa có phương pháp điều trị tối ưu. Sau một thời gian điều trị tại bệnh viện nhưng không qua khỏi, thực hiện ước vọng của bé khi còn sống mẹ bé và gia đình đã quyết định hiến tặng giác mạc của bé. Hai giác mạc của Hải An sau đó đã được ghép cho một cụ bà 73 tuổi và một người đàn ông 42 tuổi.
Việc mẹ bé và gia đình đã cố gắng vượt qua nỗi đau, quyết định hiến giác mạc để trao ánh sáng cho người khác với mục đích cứu người, làm việc thiện đã viết nên câu chuyện đẹp về lòng nhân ái, biết sống vì người khác, đem lại hạnh phúc cho người khác để sự sống mãi tiếp nối, trường tồn. Cô Thùy Dương, mẹ của bé chia sẻ: “ Việc hiến tạng là di nguyện của con. Lúc con còn tỉnh táo, hai mẹ con hay thủ thỉ và bé đã nói ra mong muốn của mình về việc hiến tạng, một phần là muốn cống hiến cho xã hội, giúp người; một phàn là muốn mẹ tiếp tục sống tiếp vì con còn trên thế gian”. Như một hiệu ứng kì diệu, sau khi biết nghĩa cử cao đẹp của bé Hải An, đã có hàng nghìn người trên cả nước đăng kí hiến tạng sau khi qua đời.
a) Ước nguyện bé Hải An là gì? Em có suy nghĩ như thế nào về ước nguyện đó?
b) Theo em, yêu thương con người là gì?
Gợi ý trả lời
a) Ước nguyện bé Hải An là hiến tạng, một phần là muốn cống hiến cho xã hội, giúp người; một phần là muốn mẹ tiếp tục cuộc sống tiếp vì con còn trên thế gian.
- Em có suy nghĩ về ước nguyện đó là:
+ Đây một ước nguyện cao đẹp, lớn lao thể hiện tình yêu thương con người, biết sống vì người khác.
+ Đây là ước nguyện, việc làm đáng được tưởng nhớ và tôn trọng.
+ Là tấm gương sáng để người khác noi theo..
b) Theo em, yêu thương con người là sựu quan tâm, giúp đỡ, làm những điều tốt đẹp cho người khác, nhất là những người gặp khó khăn, hoạn nạn.
∗ Biểu hiện của tình yêu thương con người
- Qua thông tin về bé Hải An và bằng trải nghiệm của bản thân, em hãy chỉ ra những biểu hiện của tình yêu thương con người theo bảng mẫu sau:
| Hình thức |
Biểu hiện |
| Lời nói |
|
| Việc làm |
|
| Thái độ |
|
- Quan sát hình ảnh và cho biết: Tình yêu thương con người được biểu hiện như thế nào trong các mối quan hệ: gia đình, nhà trường, xã hội. Em cần làm gì để thể hiện tình yêu thương con người?
- Em hãy nêu biểu hiện trái với yêu thương con người?
Gợi ý trả lời
- Qua thông tin về bé Hải An và bằng trải nghiệm của bản thân, những biểu hiện của tình yêu thương con người theo bảng mẫu sau:
| Hình thức |
Biểu hiện |
| Lời nói |
Chân thật |
| Việc làm |
Gần gũi, ân cần |
| Thái độ |
Hòa đồng, nhiệt tình |
- Quan sát hình ảnh và cho biết: Tình yêu thương con người được biểu hiện trong các mối quan hệ: gia đình, nhà trường, xã hội là sự đồng cảm, chia sẻ, sẵn sàng giúp đỡ lẫn nhau, quan tâm nhau trong lúc khó khăn, đau ốm.
Em cần làm để thể hiện tình yêu thương con người: đồng cảm, chia sẻ, giúp đỡ những người trong lúc khó khăn.
- Biểu hiện trái với yêu thương con người:
+ Thù hận.
+ Mâu thuẫn.
+ Căm ghét nhau.
+ Đố kị.
+ Thờ ơ, lạnh nhạt, bàng quan trước nỗi khổ đau của người khác
+ Làm những điều có hại cho người khác vì sự ích kỉ, tham lam của mình.
2. Giá trị của tình yêu thương con người
Theo em, tình yêu thương con người có ý nghĩa như thế nào đối với mỗi người và xã hội
Gợi ý trả lời
- Theo em, tình yêu thương con người có ý nghĩa rất lớn đối với mỗi người và xã hội:
+ Đối với người nhận tình yêu thương sẽ cảm thấy vui, thấy hạnh phúc, có thêm động lực và sức mạnh mạnh vượt qua khó khăn, hoạn nạn.
+ Đối với người thể hiện yêu thương với người khác cảm thấy vui vẻ, đồng cảm, là động lực để họ làm thêm nhiều việc tốt, được mọi người yêu quý và kính trọng
+ Đối với xã hội, tình yêu thương làm cho mối quan hệ giữa người với người thêm gần gũi, gắn bó; góp phần xây dựng cộng đồng an toàn, lành mạnh, tốt đẹp hơn.
III. Luyện tập
1. Tìm câu ca dao, tục ngữ về yêu thương con người và thảo luận về ý nghĩa của những câu ca dao, tục ngữ đó.
Gợi ý trả lời
+ Bầu ơi thương lấy bí cùng.
Tuy rằng khác giống nhưng trung một giàn.
=> Khi sống trong cộng đồng thì hãy đoàn kết, yêu thương, giúp đỡ, chia sẻ lẫn nhau.
+ Một con ngựa đau cả tầu bỏ cỏ.
=> Thể hiện sự đoàn kết, yêu thương nhau.
+ Lá lành đùm lá rách.
=> Thể hiện sự đoàn kết, yêu thương, giúp đỡ, chia sẻ lẫn nhau.
+ Thương người như thể thương thân.
=> Thể hiện sự yêu thương người khác như chính bản thân mình…
2. Em đồng tình hoặc không đồng tình với việc làm của bạn nào dưới đây? Vì sao?
Đọc các tình huống SGK GDCD 6 trang 12
1. Gia đình Hà có bốn người: bố, mẹ, Hà và em trai. Để hai chị em Hà có nhiều thời gian học tập và vui chơi, bố mẹ thường làm hết việc nhà. Mấy hôm nay mẹ bị ốm nên mọi việc đều do một mình bố xoay xở, còn hai chị em Hà vẫn mãi chơi, không giúp đỡ bố cũng không quan tâm, động viện mẹ.
2. Lan là học sinh khuyết tật mới chuyển đến lớp. Em thường ngồi một chỗ xem các bạn vui đùa, chạy nhảy. Thấy vậy, Mai đến trò chuyện và cùng chơi với Lan.
3. Cạnh nhà Phúc có một bà cụ neo đơn. Phúc thường sang chơi với cụ mỗi khi rảnh rỗi. Cuối tuần được nghỉ, Phúc rủ các bạn hàng xóm sang quyét dọn nhà cửa, nhổ cỏ vườn và nói chuyện để cụ đỡ buồn.
Trả lời
- Em đồng tình với tình huống 2 ; 3; => Mai và Phúc ở cả 2 tình huống đều biết yêu thương, giúp đỡ người khác trong lúc khó khăn, hoạn nạn
- Em không đồng tình với tình huống 1 => Hà là người không biết chia sẻ khó khăn và công việc với bố mẹ.
3. Sắm vai xử lí tình huống
1. Bố mẹ cho em tiền ủng hộ những người có hoàn cảnh khó khăn nhưng bạn rủ em dùng tiền chơi điện tử
2. Gia đình Hoa rất khó khăn, me bạn bị bệnh hiểm nghèo. Lớp em tổ chức đi thăm, tặng quà, động viện Hoa nhưng một số bạn trong lớp không muốn tham gia
- Tình huống 1: Từ chối, không làm theo bạn và dùng số tiền đó để ủng hộ những người có hoàn cảnh khó khăn.
- Tình huống 2: Khuyên nhủ các bạn tham gia chia sẻ, động viên bạn Hoa, giúp bạn vượt qua hoàn cảnh khó khăn để tiếp tục tới trường hoc tập.
IV. Vận dụng
1. Em hãy vẽ bức tranh mang thông điệp yêu thương con người để giới thiệu với bạn bè và thầy cô?
Gợi ý:
Bạn nhỏ đang giúp một cụ già qua đường.
2. Em hãy lập kế hoạch và thực hiện việc giúp đỡ 1 bạn có hoàn cảnh khó khăn trong lớp trường hoặc ở địa phương?
Gợi ý
+ Đầu tiên xác định mục tiêu của kế hoạch là gì?
+ Xác định điều kiện như thế nào là bạn có hoàn hoàn cảnh khó khăn trong lớp trường hoặc ở địa phương cần giúp đỡ?
+ Thời gian giúp đỡ là khi nào?
+ Các việc làm cụ thể cần giúp đỡ là gì?
=>Từ đó đưa ra bản kế hoạch với những nội dung chính và cách thực hiện có thể thông qua bảng sau:
| Mục tiêu |
Họ tên những bạn cần giúp đỡ |
Thời gian thực hiện |
Các việc làm cụ thể |
| Giúp đỡ bạn thuộc hộ nghèo, gia đình đặc biệt khó khăn… |
- Trương Thanh Hà
- Nguyễn Việt Hưng
- Vĩ Diễm My |
- Trong dịp đầu năm học,…
- Cuối học kì 1
- Nghỉ Hè |
- Ủng hộ bạn sách vở, đồ dùng học tập,…
- Ủng hộ ít tiền để bạn đóng học phí và mua đồ dùng học tập
- Quyên góp quần áo, sách vở,... |
* Câu hỏi trắc nghiệm bài 2:
Câu 1: Quan tâm, giúp đỡ người khác, làm những điều tốt đẹp cho người khác, nhất là những người khó khăn, hoạn nạn là khái niệm nào dưới đây?
A. Yêu thương con người.
B. Giúp đỡ người khác.
C. Thương hại người khác.
D. Đồng cảm và thương hại.
Đáp án:
=> Chọn đáp án A
Câu 2: Yêu thương con người sẽ nhận được điều gì?
A. Mọi người yêu quý và kính trọng.
B. Người khác nể và yêu quý.
C. Mọi người coi thường.
D. Mọi người xa lánh.
Đáp án:
=> Chọn đáp án A
Câu 3: Lòng yêu thương con người
A. xuất phát từ tấm lòng chân thành, vô tư, trong sáng.
B. xuất phát từ mục đích sau này được người đó trả ơn.
C. hạ thấp giá trị của những người được giúp đỡ.
D. làm những điều có hại cho người khác.
Đáp án:
=> Chọn đáp án A
Câu 4: Đâu là biểu hiện của lòng yêu thương con người?
A. Làm những điều mình thích cho người khác.
B. Sự đồng cảm, chia sẻ, sẵn sàng giúp đỡ lẫn nhau.
C. Hạ thấp nhân phẩm của người được giúp đỡ.
D. Mục đích sau này được người đó trả ơn.
Đáp án:
=> Chọn đáp án B
Câu 5: Yêu thương con người là gì?
A. Quan tâm người khác.
B. Giúp đỡ người khác.
C. Làm những điều tốt đẹp cho người khác.
D. Cả A,B,C.
Đáp án:
=> Chọn đáp án D
Câu 6: Ý nào dưới đây biểu hiện của lòng yêu thương con người?
A. Hạ thấp nhân phẩm của người được giúp đỡ.
B. Mục đích sau này được người khác trả ơn.
C. Tham gia các hoạt động nhân đạo, từ thiện.
D. Làm những điều bất lợi cho người khác.
Đáp án:
=> Chọn đáp án C
Câu 7: Ý nghĩa của lòng yêu thương con người là
A. góp phần xây dựng xã hội an toàn, lành mạnh và tốt đẹp hơn.
B. làm cho mối quan hệ của con người thêm gần gũi, gắn bó.
C. giúp con người có thêm sức mạnh vượt qua khó khăn, hoạn nạn.
D. cả A, B, C.
Đáp án:
=> Chọn đáp án D
Câu 8: Đâu là biểu hiện của lòng yêu thương con người?
A. Mục đích sau này được người đó trả ơn, báo đáp lại cho mình.
B. Biết tha thứ cho lỗi lầm của người khác khi họ đã sửa chữa.
C. Hạ thấp nhân phẩm của những người khó khăn được giúp đỡ.
D. Có thái độ thành kiến đối với những người mang lỗi lầm.
Đáp án:
=> Chọn đáp án B
Câu 9: Biểu hiện của lòng yêu thương con người là
A. hi sinh quyền lợi của mình vì người khác.
B. sự đồng cảm, chia sẻ, sẵn sàng giúp đỡ lẫn nhau.
C. tham gia các hoạt động nhân đạo, từ thiện.
D. cả A, B, C.
Đáp án:
=> Chọn đáp án D
Câu 10: Một trong những biểu hiện của lòng yêu thương con người là
A. hi sinh quyền lợi của mình vì người khác.
B. mục đích sau này được người đó trả ơn.
C. hạ thấp nhân phẩm của người được giúp đỡ.
D. làm những điều mình thích cho người khác.
Đáp án:
=> Chọn đáp án A