1. Chuẩn bị đọc
Em đã đọc truyện Thánh Gióng trong bài Lắng nghe lịch sử nước mình hãy chia sẻ với các bạn ấn tượng về nhân vật Thánh Gióng.
Trả lời:
Thánh Gióng là một người anh hùng của dân tộc ta. Anh ấy cao lớn và dũng mãnh, một mình xông pha tiêu diệt toàn bộ quân địch. Nhờ có Thánh Gióng, mà bờ cõi nước ta được yên ổn. Em rất yêu mến và ngưỡng mộ người anh hùng này.
2. Trải nghiệm cùng văn bản
Theo dõi trang 44. Điều gì đã làm nên sự phi thường của nhân vật Thánh Gióng?
Trả lời:
- Là một người anh hùng với sức mạnh phi thường bởi vậy sự ra đời của Thánh Gióng cũng thật khác thường, không phải được mẹ mang thai chín tháng mười ngày mà Gióng được mẹ sinh sau một lần ướm thử vào vết chân lạ, mang thai đến mười hai tháng sau mới hạ sinh Gióng.
- Không dừng lại ở đó, Gióng sinh ra khôi ngôi, tuấn tú nhưng đã lên ba mà vẫn đặt đâu ngồi đó, không biết nói cũng chẳng biết cười. Có lẽ đây chính là dấu hiệu của một con người phi thường. - Tiếng nói đầu tiên của Gióng cho thấy ý thức và trách nhiệm của một công dân trước vận mệnh dân tộc ấy là tiếng nói đòi đi đánh giặc. Qua tiếng nói của Gióng các tác giả dân gian đồng thời gửi gắm tinh thần ý thức đánh giặc, cứu nước của dân tộc ta.
3. Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 trang 45. Tác giả đã nêu ý kiến gì về nhân vật Thánh Gióng?
Trả lời:
- Tác giả đã nêu ra ý kiến của mình về nhân vật Thánh Gióng là:
+ Nhân vật được xây dựng rất đặc sắc, vừa là một anh hùng phi thường với vẻ đẹp lí tưởng, vừa là một con người trần thế với những vẻ đẹp giản dị, gần gũi.
Câu 2 trang 45. Hãy xác định lí lẽ, bằng chứng mà tác giả đưa ra để củng cố ý kiến của mình và điền vào bảng sau:
| Ý kiến về nhân vật Thánh Gióng |
Lí lẽ |
Bằng chứng |
| Ý kiến 1: Thánh Gióng là một người anh hùng phi thường |
... |
... |
| Ý kiến 2: ... |
... |
... |
Trả lời:
Điền vào bảng như sau:
| Ý kiến về nhân vật Thánh Gióng |
Lí lẽ |
Bằng chứng |
| Ý kiến 1: Thánh Gióng là một người anh hùng phi thường |
- Sự phi thường của nhân vật Gióng thể hiện qua :
Sự thụ thai thần kì của bà mẹ Gióng
Sự mạnh mẽ, dũng mãnh về cả thể lực và tinh thần, ý chí vượt trội |
- Mẹ của Gióng mang thai sau khi ướm bàn chân mình vào vết chân khổng lồ, mang thai 12 tháng mới sinh...
- Một mình Gióng cưỡi ngựa sắt, mặc giáp sắt, cầm gậy sắt đánh đuổi toàn bộ giặc ngoại xâm đến khi không còn 1 tên giặc nào trên đất nước ta |
| Ý kiến 2: Thánh Gióng là người anh hùng của nhân dân, của đất nước |
- Lai lịch, nguồn gốc, quá trình ra đời, trưởng thành và chiến thắng giặc ngoại xâm của Gióng đều gắn liền với nhân dân, đất nước |
- Gióng được mẹ sinh ra là người con của làng Phù Đổng, nước Văn Lang, đời Hùng Vương thứ sau
- Gióng được mẹ và dân làng góp gạo nuôi lớn, trưởng thành trong sự yêu thương, mong chờ của cả làng
- Ngựa sắt, áo giáp sắt, gậy sắt của Gióng là do nhà vua tập hợp người giỏi đúc nên |
| Ý kiến 3: Nhân vật Thánh Gióng thể hiện sức mạnh của nhân dân trong công cuộc giữ nước |
- Lực lượng chống giặc ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc của dân ta tiềm ẩn trong nhân dân, tương tự như chú bé làng Gióng nằm im không nói, không cười. |
- Khi chưa có giặc, Gióng là đứa trẻ nằm im, không biết nói như bao người dân bình thường
- Khi có giặc, Gióng vụt lớn lên, nhận nhiệm vụ, đánh tan giặc - đó chính là sự trỗi dậy của các lực lượng tiềm ẩn trong người dân ta |
Câu 3 trang 46. Trong đoạn văn sau, câu nào thể hiện lí lẽ, câu nào thể hiện bằng chứng?
“Quá trình ra đời, trưởng thành và chiến thắng giặc ngoại xâm của Gióng đều gắn với những người dân bình dị. Dù có siêu nhiên kì ảo đến đâu, Gióng vẫn phải “nằm trong bụng mẹ” (dù là mấy tháng), vẫn phải “uống nước, ăn cơm với cà” (dù là mấy nong), vẫn phải mặc quần áo bằng vải của dân làng Phù Đông (dù là cỡ rộng đến đâu). Và ngay cả ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt, của Gióng cũng là do vua Hùng tập hợp những người thợ rèn tài giỏi ở trong nước đúc nên."
Trả lời:
Câu thể hiện lí lẽ là "Quá trình ra đời, trưởng thành và chiến thắng giặc ngoại xâm của Gióng đều gắn với những người dân bình dị."
Câu thể hiện bằng chứng: "Dù có siêu nhiên kì ảo đến đâu, Gióng vẫn phải “nằm trong bụng mẹ” (dù là mấy tháng), vẫn phải “uống nước, ăn cơm với cà” (dù là mấy nong), vẫn phải mặc quần áo bằng vải của dân làng Phù Đông (dù là cỡ rộng đến đâu). Và ngay cả ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt, của Gióng cũng là do vua Hùng tập hợp những người thợ rèn tài giỏi ở trong nước đúc nên."
Câu 4 trang 46. Hãy tóm tắt nội dung văn bản bằng một đoạn văn (khoảng 150 chữ).
Trả lời:
Thánh Gióng là một nhân vật phi thường thể hiện lí tưởng của nhân dân về người anh hùng đánh giặc cứu nước. Điều đó được thể hiện từ sự thụ thai thần kì của mẹ Gióng, ướm thử bàn chân vào vết chân khổng lồ và bà đã mang thai nhưng mười hai tháng sau bà mới sinh ra Gióng. Gióng 3 tuổi vẫn chưa lớn, cứ như đứa trẻ một tuổi. Khi chưa có giặc Gióng chỉ là đứa trẻ nằm im không biết nói, không cười. Khi nghe tiếng gọi của non sông, Gióng lớn nhanh như thổi và cất lời nhận nhiệm vụ, đánh tan giặc Ân. Đánh Thắng trận, Gióng đã bay về trời.
Câu 5 trang 46. Có ý kiến cho rằng: Những góc nhìn, cách hiểu khác nhau của tác giả về nhân vật Thánh Gióng giúp chúng ta hiểu văn bản sâu hơn. Em có đồng ý với ý kiến này không? Vì sao?
Trả lời:
- Em đồng ý với ý kiến trên.
- Vì ý kiến của tác giả được trình bày rõ ràng và mạch lạc với các luận điểm cụ thể. Mỗi luận điểm được lấy dẫn chứng xác thực từ trong chính văn bản. Từ đó giúp em hiểu sâu hơn về văn bản theo sự dẫn dắt của tác giả.